HABERLER

İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Nisan ayı üçüncü birleşiminde, ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2024 Faaliyet Raporu değerlendirildi. Ülke genelinde yaşanan ekonomik sorunlara, döviz kurlarındaki artışa, yüksek enflasyona ve faiz oranlarındaki yükselişe rağmen temel hizmetlerini geliştirerek sürdüren ESHOT’un 2024 faaliyetleri, belediye meclisinde oy çokluğuyla onaylandı. 
İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 18 Nisan 2025 Cuma günü gerçekleştirdiği Nisan ayı üçüncü birleşiminde oy çokluğuyla kabul edilen raporda, kurumun Stratejik Planı’nda belirlenen hedeflere yönelik çalışmalar yaptığı vurgulandı. Ayrıca; tasarruf tedbirlerine uyulduğu, kamu kaynaklarının verimli kullanılarak, mali saydamlık esaslarına uygun faaliyet yürüttüğü belirtildi.
Mecliste, ESHOT’un Vergi Yükü Vurgusu
Başkan Dr. Cemil Tugay’ın yönettiği meclis oturumunda, giderek ağırlaşan ekonomik tablonun, döviz kurlarında yaşanan istikrarsızlığın, artan enflasyonun ve faiz oranlarındaki yükselişin; motorinden yedek parçaya, servisten bakıma kadar tüm maliyetleri artırmasına rağmen ESHOT’un, temel hizmetlerini başarıyla gerçekleştirdiği vurgulandı.
Mecliste; ESHOT’un, motorin kaynaklı vergi yükünün 1,5 milyar TL’ye yaklaştığının altı çizildi, merkezi yönetimin ÖTV ve KDV muafiyeti ile destek sağlaması gerektiğine vurgu yapıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin güçlü finansal yapısı sayesinde, toplu ulaşım yatırımlarının da kesintisiz olarak devam ettirildiğinin altı çizildi. Tüm ekonomik zorluklara rağmen, satın alınan 54 otobüsün 12’sinin 2024 yılında, 41+1’inin de 2025 yılının ilk çeyreğinde teslim alındığı ifade edildi. ESHOT’un 1.695 araç ile her gün 426 hatla hizmet verdiği, bugün ise; 445 hat ve 1.735 otobüsle hizmetini sürdürdüğü konuşuldu.
Toplu ulaşımda 90 Dakika Ücretsiz Aktarma Sistemi’nin Başkan Cemil Tugay döneminde yeniden devreye alınarak, Halk Taşıt sistemiyle de indirimli ulaşım hizmeti sunmaya devam edildiği kayıtlara geçti. Başkan Tugay’ın söz verdiği gibi; Öğrenci Abonman Kartı’nın hayata geçirilerek, öğrencilerin bütçesine de katkı sağlandığının altı çizildi. Ayrıca, ESHOT tarafından yurtlar ve üniversite kampüsleri arasındaki ulaşımı daha da kolaylaştırmak için 5 ekspres hat daha devreye alındı.
İzmir’de toplu ulaşım hizmetlerini geliştirmek amacıyla önemli projeleri hayata geçiren, ulaşım altyapısını güçlendirecek adımlar atan ESHOT, her gün 19.792 sefer düzenledi. Günde yaklaşık 1 milyon yolcuya hizmet veren bu güçlü kurum, her gün ortalama 293.100 kilometrelik ulaşım hacmini yönetip, yılda 100 milyon kilometre yol yaparak dünyanın çevresini 2.500 kere dolaşmış oldu.
Sosyal Belediyecilik Anlayışıyla, Vatandaşa Ücretsiz ve İndirimli Ulaşım Hizmeti Sunuldu
Sosyal belediyecilik anlayışıyla, köyden kente; İzmir’in dört bir yanında toplu ulaşım hizmeti sunan ESHOT, Halk Taşıt Uygulaması’na da devam etti. Her gün 05.00-07.00 ve 19.00-20.00 saatleri arasında, vatandaşın ulaşımdan yüzde 50 indirimli yararlanmasını sağlayan bu uygulamanın, ESHOT otobüslerine yapılan toplam binişlerin yüzde 10’unu oluşturduğu belirtildi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın göreve geldikten sonra Temmuz ayında 90 Dakika Ücretsiz Aktarma Sistemi’ni yeniden devreye almasıyla birlikte, büyükşehirler arasında en ekonomik ve en avantajlı toplu ulaşım İzmir’de verilmeye başlanmış oldu. Yapılan belirlemelere göre; vatandaşlarımız, ESHOT araçlarına yapılan her 10 binişin 6’sından ücretsiz ya da indirimli tarifeden faydalanıyor.
ESHOT’tan Tasarruf Sağlayan Yatırımlar
İzmir’in öncü ulaşım kurumu olan ESHOT, yaptığı çevreci yatırımlar ve yürüttüğü ekonomik faaliyetler sayesinde büyük bir tasarrufa imza attı. Kurumun güneş enerjisi santrallerinden elde edilen elektrik, Telemetri Sistemi’nden elde edilen akaryakıt, dizel partikül fırınından elde edilen filtre temizleme ve yedek parça üretiminden elde edilen toplam tasarruf miktarı 170 Milyon TL olarak açıklandı.
Rölanti Kontrolü ile Büyük Tasarruf
‘‘Kurumsal Karar Süreçlerinin Otobüslerden Alınan Dijital Verilerle İyileştirilmesi’’ projesi kapsamında, araçlara entegre edilen Telemetri Sistemi sayesinde; hızdan motor sıcaklığına, balata kalınlığına, rölanti süresinden frenleme ve gaz tepkilerine kadar 150 farklı parametreyi gerçek zamanlı izleyerek veri analizi yapan ESHOT, rölanti süresini azaltarak yakıt tasarrufu sağladı ve karbon salınımını önemli ölçüde azalttı.
Rölanti; boşta çalışan otobüslerin motorunu, en fazla 5 dakika içinde kapatan bir sistem anlamına geliyor. Bu sayede otobüslerin boşta çalışmasının, yakıt harcamasının ve çevre kirliliği yaratmasının önüne geçiliyor.
2024 yılı itibariyle 364 araçla başlatılan rölanti kontrolü modeli, 1.198 araca yaygınlaştırıldı. Bu sayede, araç başına günlük rölanti süresinin 77 dakikadan 42 dakikaya düşürüldüğü; yıllık 204 bin litre yakıttan tasarruf edildiği belirtildi. Böylelikle, 1.331 ağacın üretebileceği oksijene karşılık gelen 550 ton karbondioksit salınımının önüne geçildiği ifade edildi.
 
ESHOT Atölyelerinde Tasarruf
Kamu kaynaklarının ekonomik ve verimli kullanımını esas alan ESHOT, garanti kapsamı dışında kalan otobüslerin ihtiyaç duyduğu yedek parçaları, 2024 yılında, atölyelerinde üretmeye veya yeniden kullanılabilir hale getirmeye devam etti.
Bu kapsamda, ilk olarak ESHOT’un teknik ekipleri tarafından, parçaların ölçüm ve tasarımı yapıldı; ardından üretim atölyelerinde, orijinal standartlara uygun şekilde yaklaşık 2.000 yedek parça imalatı gerçekleştirildi. Kalite kontrol süreçlerinden başarıyla geçen parçalar, ihtiyaç duyulan araçlara entegre edildi. Bu sayede hem kullanım ömrü uzatıldı hem de bakım maliyetleri düşürüldü.
2024 yılında, 156 otobüste döşemeden zemine, elektrik tesisatından klima sistemlerine, boya ve dış gövdeye kadar tüm parçalar yenilendi; ihtiyaç duyulan araçlarda motor revizyonları baştan sona uygulandı.
ESHOT atölyelerinde yapılan çalışmalar kapsamında, birim satın alma maliyeti yaklaşık 30.000 Euro olan otobüs körükleri, yalnızca 1.500 Euro maliyetle üretildi. Üretilen 12 adet körük, başarılı bir şekilde otobüslerimize monte edildi, böylelikle ESHOT 2024 yılında büyük bir tasarrufa imza attı.
Euro 6 emisyon standartlarına sahip dizel motorlu araçların dizel partikül filtrelerinin (DPF) temizliğiyle ESHOT tarafından önemli bir tasarruf adımı daha atıldığı vurgulandı. ESHOT’un 350 bin TL’lik DPF fırını yatırımı sayesinde hem maddi hem de çevresel kazanımlar elde edildi.
Dinamik Şarjlı Elektrikli Otobüs Projesi’ne Fransız Societe Generale Bank Desteği
İzmir toplu ulaşımı için devrim niteliğinde bir adım atan ESHOT, Dinamik Şarjlı Elektrikli Otobüs Projesi için 27 Aralık 2024’te, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın katılımıyla Fransız Societe Generale Bank ile ön protokol imzası atmıştı. Ön protokole göre; Fransız Societe Generale Bank, 80 milyon Euro’ya kadar, 10 yıl vadeli finansman desteği sağlayacak. Kredi alımı ise; Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın onayının ardından gerçekleşecek.
ESHOT’un Eşitliğe Sür Projesi, Fransız Kalkınma Ajansı’ndan 100 Bin Euro’luk Hibe Desteği Aldı
Toplumsal cinsiyet eşitliğini temel alarak, toplumda farkındalığı artırmak ve erkek egemen olan toplu ulaşım sektöründe kadınların istihdam oranını yükseltmek amacıyla ESHOT tarafından geliştirilen Eşitliğe Sür Projesi’nin, Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) tarafından 100 Bin Euro’luk hibe desteği aldığı kaydedildi. 2024 yılı sonu itibariyle, ESHOT bünyesinde 219 olan kadın şoför personel sayısının daha da artırılmasının hedeflendiği belirtildi.
İZTAŞIT Projesi ile Çevre İlçelerde Yenilikçi Ulaşım
Güvenli, konforlu ve ekonomik ulaşım imkânı sunulan ESHOT denetimindeki İZTAŞIT projesi ile 2024 yılında hem mevcut hatlar devam ettirildi hem de yaygınlaştırıldı. Bergama’da 1 Ocak 2024 tarihi itibariyle 4 yeni hatla hizmet verilmeye başlandı. Bu sayede, kırsal bölgelerde yaşayan 60- 65 yaş grubu vatandaşlar, engelli bireyler, öğrenciler ve öğretmenler ücretsiz ve indirimli toplu ulaşım haklarından yararlanma hakkına sahip oldu.
İZTAŞIT projesi sayesinde; bireysel toplu taşıma işletmecileri, belediyenin ulaşım sistemine dahil edilerek ESHOT’un kurumsal kimliğinin çatısı altında vatandaşa daha yüksek standartlarda hizmet veriyor. Böylelikle; kazanan hem minibüsçü esnafı hem çevrekent halkı oluyor.
ENGELSİZMİR için Güçlü Adımlar
Engelli bireylerin bağımsız hareket kabiliyetini desteklemeyen ESHOT, 2024 yılında ‘‘Duraktayım’’ uygulamasını yeniledi. Buna göre; ‘‘Favori Bildirimler’’ ile kullanıcılar, sık kullandıkları hatlar için tek dokunuşla bildirim alabiliyor; ‘‘Gerçek Zamanlı Konum Bilgisi’’ ile otobüslerin duraklara yaklaşma sürelerini dakika ve metre bazlı olarak anlık takip edebiliyor.
Tüm otobüslerini engelli yolcuların kullanımına uygun olarak tasarlayan kurum, 290 otobüsünü, aynı anda iki tekerlekli sandalye kullanıcısının yolculuk yapabileceği şekilde dizayn etti. Ayrıca; İzmir Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle, otistik çocuklar için eğitim veren, özel bir eğitim merkezine tahsis edilen 4 adet özel araçla öğrencilerin ulaşımı yıl boyunca sağlanıyor. İnciraltı’nda bulunan 811 No’lu Engelliler Merkezi–Montrö hattında gün boyu ulaşım hizmeti sunulmaya devam ediliyor.